Kelenjar pituitari
- sangat kecil
- dikenali hypophysis
- mengawal atur aktiviti kebanyakan kelenjar endokrina
- dalam hypophyseal fossa di dalam sella tursika di tulang sfenoid di bawah hipotalamus
- di atas optic chiasma
a) arteri:
- dibekalkan oleh cabangan-cabangan dari arteri internal carotid
- lobus anterior dibekalkan darah yang melalui kapilari di hipotalamus
- lobus posterior secara langsung dari arteri internal carotid
- dari kedua-dua lobus, mengandungi hormon
- mengalir keluar dari kelenjar di dalam vena yang kecil memasuki vena sinuse di antara lapisan-lapisan dura mater
Bahagian kelenjar pituitari terbahagi kepada 2:
- Anterior lobe-adenohypophysis
- Posterior lobe-nuerohypophysis
Anterior lobe(adenohypophysis)
- terdiri dari sel-sel epitelial: epitelial bumbung kaviti oral embrionik
- bersambung dengan hipothalamus melalui sistem portal hipothalamic:
*infundibulum
- aktiviti adenohypophysis dikawal oleh hipotalamus melalui hormon peransang (stimulating) dan pelepas (releasing)
***Hormon yang dihasilkan oleh adenohypophysis:
- Growth Hormone(GH)
- Thyroid Stimulating Hormone(TSH)
- Adrenocorticotrophic Hormone(ACTH)
- Gonadotrophic Hormone:
b)Luteinizing Hormone(LH)
5.Prolactin Hormone(PRL)
Sistem Pengawalan Hormon Adenohypophysis
*Dikawal oleh hormon hipotalamus melalui mekanisma maklum balas negatif :
1. Growth Hormone-Releasing Hormone
2.Growth Hormone -Inhibiting Hormone
3.Corticotrophin-Releasing Hormone
4.Thyrotrophin-Releasing Hormone
5.Gonadotrophin-Releasing Hormone
6.Prolactin-Releasing Hormone
7.Prolactin-Inhibiting Hormone
Tindakan Utama Hormon Adenohypophysis | |
1.Growth Hormone /GH | -Mengawal pertumbuhan tulang -Untuk pertumbuhan organ-organ -Tindakan ke atas metabolisma |
2.Adrenocorticotrophin Hormone /ACTH | -Meransang rembesan hormon dari korteks adrenal |
3.Tyhroid Stimulating Hormone /TSH | -Untuk pertumbuhan kelenjar tiroid -Sintesis serta pengeluaran hormon-hormon tiroid |
4.Follicle Stimulating Hormone /FSH | -Mengawal perkembangan folikel Graff -Meransang spermatogenesis pada lelaki |
5.Luteinizing Hormone /LH | -Mengawal pembentukan korpus luteum -Rembesan progesterone -Menggalak pengeluran androgen oleh sel-sel Levdig (lelaki) |
6.Prolacting /PRL | -Mengawal laktasi |
Hormon | Hiposekresi | Hipersekresi |
GH | Kerdil(dwarf) | Gigantism dan Acromegaly |
ACTH | Hipoglisemia | |
TSH | Hipotirodisme | Hiperthyroidism |
Posterior Lobe-Neurohypophysis
- Terletak di belakang anterior lobe
- Tumbuhan keluar dari bahagian inferior otak dan berterusan dengan hipothalamus(trek saraf hipothalamo-hipophyseal)
- Terdiri dari neuron(sel neurosecretory),jasad sel terkandung dalam hipothalamus
- Bahagian hujung axon bersama dengan axon myelin terkandung dalam neurophysis
- Neurohipofisis tidak menghasilkan hormon
- Nuerohypophysis hanya simpan 2 jenis hormon:
*Oxytoxin
- Hormon neurohypophysis disintesis oleh jasad dalam sel hipotalamus
- Hormon diangkut turun dalam bentuk vesicle dari jasad sel
- Vesicle secretory disimpan di terminal axon nuerohypophysis sehingga dirangsang
Tindakan Utama Hormon Nuerohypophysis | |
1.Anti Diuretic Hormone(ADH) | -Meningkatkan penyerapan semula air dari duktus pengumpul di ginjal |
2.Oxytoxin | -Meransang kontraksi uterus selepas kelahiran -Meransang aliran susu dari kelenjar mamari |
Gangguan Hormon Pituitari Posterior
Hormon | Hiposekresi | Hipersekresi |
ADH | Diabetes insipidus(kerap kencing) | Inappropiate ADH (sukar kencing) |